Zwarte legende of leyenda negra
Uitdrukking voor de opzettelijk negatieve afschildering van Spanje als een achterlijk land zonder hogere cultuur en wars van verdraagzaamheid en geestelijke pluriformiteit. De term is voor het eerst gebruikt in 1914 door Julián Juderías, die de mythe wilde bestrijden. Tot het negatieve beeld van Spanje, beginnend met de regering van koning Filips II, hebben twee tegenstanders van de koning in sterke mate bijgedragen: prins Willem van Oranje met zijn Apologie uit 1581, waarbij hij ook het privéleven van de koning in zijn kritiek betrok, en de voormalige secretaris van Filips II, Antonio Pérez, die in zijn Relaciones (1593) een zwart beeld gaf van Filips II.
Literatuur
La sombra de la leyenda negra / María José Villaverde en Francisco Castilla (red.) – Madrid : Tecnos, 2016 – 542 p.
La leyenda negra de espana : propaganda en la guerra de Flandes (1566-1584) / Ingrid Schulze Schneider. – Madrid : Editorial Complutense, 2008. – 179 p. : ill., maps. ; 24 cm. – (Imagen, comunicación y poder). La rebelión en los Países Bajos — La propaganda rebelde — Guillermo de Orange — Joris Hoefnagel — Franz Hogenberg — Michael von Aitzing — Emanuel van Meteren — Felipe II — Cristóbal Plantino. – Includes bibliographical references. ISBN 84-7491-928-2. ISBN 978-84-7491-928-8
Plaatsingscode UB Leiden: 8438 A 48
Resumen
‘”Brabanders do fairly resemble Spaniards after all.” Memory, propaganda and identity in the Twelve Years’ Truce’/ Judith Pollmann in: idem, Andrew Spicer (red.), Public opinion and changing identities in the early modern Netherlands (Leiden/Boston, 2007) 211-227.
Laster als legitimatie : de Zwarte Legende in de Apologie / Coen Wilders. In: De Republiek. Speciaal nr. van: Aanzet (Utrecht): vol. 19 (2003), afl. 2, pag. 9-17.
Innocence abroad : the Dutch imagination and the New World, 1570-1670 / Benjamin Schmidt. – Cambridge [etc.] : Cambridge University Press, 2001. – XXIX, 450 p. : ill. ; 24 cm. Met lit. opg., index. – Ook verschenen als proefschrift Cambridge, MA. – Lit. opg.: p. 402-443. – Index. ISBN 0-521-80408-6 geb.
Spanische Universalmonarchie oder “teutsche Libertet” : das spanische Imperium in der Propaganda des Dreißigjährigen Krieges / Peer Schmidt. – Stuttgart : Steiner, 2001. – 529 p. : ill. ; 25 cm. – (Studien zur modernen Geschichte, ISSN 0178-8310 ; Bd. 54). Oorspr. Habilitationsschrift Eichstätt, Katholische Universität, 1996. ISBN 3-515-07833-9 Gb.
Andere landen, andere mensen: de beeldvorming van Holland versus Spanje en Engeland omstreeks 1650 / Marijke Meijer-Drees. – Den Haag, 1997. – ISBN 90-12-08378-8
Eine natürliche Feindschaft: Ursprung und Funktion der schwarzen Legende über Spanien in den Niederlanden, 1560-1581 / von Judith Pollmann, in: Feindbilder : die Darstellung des Gegners in der politischen Publizistik des Mittelalters und der Neuzeit / hrsg. von Franz Bosbach. – Köln [etc.] : Böhlau, 1992, p. 73-93.The Black Legend in England : the development of anti-Spanish sentiment, 1558-1660 / [by] William S. Maltby. – Durham, N.C : Duke University Press, 1971. – [VII], 180 p. : illus. ; 25 cm. – (Duke historical publications). Duke historical publications. – Oorspr. proefschrift Durham, N.C., Duke Univ., 1968. – Bibliography: p. 155-172. – Index.ISBN 0-8223-0250-0The Black Legend in England : the development of anti-Spanish sentiment, 1558-1660 / [by] William S. Maltby. – Durham, N.C : Duke University Press, 1971. – [VII], 180 p. : illus. ; 25 cm. – (Duke historical publications). Duke historical publications. – Oorspr. proefschrift Durham, N.C., Duke Univ., 1968. – Bibliography: p. 155-172. – Index.
ISBN 0-8223-0250-0
La Conquista española de América, según el juicio de la posteridad : vestigios de la Leyenda Negra / Sverker Arnoldsson. – Madrid : Insula, 1960. – 71 p. ; 24 cm. Met bio-bibliogr. aant. betr. de schrijver.
La Leyenda Negra : estudios sobre sus orígenes / por Sverker Arnoldsson. – Göteborg : Elander, 1960. – 215 p. ; 24 cm. – (Acta universitatis Gothoburgensis (Göteborgs Universitets Arsskrift); vol. LXVI ; 3)
Postuum verschenen.
De zwarte legende van Spanje / door G.J. Geers. – Groningen [etc.] : Wolters, 1947. – 22 p. ; 24 cm. Openbare les R.U. Groningen.
Historia de la Leyenda Negra hispano-americana / Rómulo D. Carbia. – Madrid : Espasa-Calpe, 1944. – 264 p. : ill. ; 22 cm. – (Publicaciones del Consejo de la hispanidad)
La leyenda negra : estudios acerca del concepto de Espa~na en el extranjero. – 4a edición, aum., y provista de nuevas indicaciones bibliográficas. – Barcelona : [s.n.], [1917]. – 528 p. ; 18 cm
Oorspr. uitg.: 1914.