Stad in Staats-Brabant, hoofdplaats van het kwartier van Kempenland en van de heerlijkheid Eindhoven. Deze behoorde aan het huis van Oranje-Nassau.
De stad Eindhoven en het kasteel werden aan het einde van 1577 door Staatse troepen bezet. In het begin van het volgende jaar namen Claude de Berlaymont, heer van Haultepenne, en Pieter Ernst, graaf van Mansfeld, de plaats voor de koning in. Op 7 september 1581 verraste krijgsvolk van de Staten-Generaal Eindhoven. Parma gaf bevel de plaats zo spoedig mogelijk te hernemen, wat reeds op 9 oktober gelukte. Op 27 december 1582 wisten Franse troepen onder leiding van overste De Bonnivet, in dienst van de hertog van Anjou, er zich meester van te maken. De graaf van Mansfeld sloot Eindhoven einde januari 1583 volkomen in. Pas op 25 april gaf De Bonnivet zich over. Parma liet daarop de vestingwerken slechten, maar handhaafde het kasteel als versterking. Staatse heroveringen van het kasteel in 1602 en 1604 werden gevolgd door Spaanse innamen. In 1629, na de overgave van ‘s-Hertogenbosch, is Eindhoven voorgoed in Staatse handen overgegaan. Wel was het kasteel in 1643 nog korte tijd in Spaanse handen.
Willem van Ham
Naslagwerken
1545-1575: Stedenatlas Jacob van Deventer : 245 stadsplattegronden uit 1545-1575 – schakels tussen verleden en heden / Reinout Rutte en Bram van Nieuwenhuyze ; cartografie Yvonne van Mil. – Bussum : THOTH ; Tielt : Lannoo, 2018: p. 98.
1612: Beschryvinghe van alle de Neder-landen door Ludovico Guicciardini, vermeerderde uitgave, p. 15, 119 (Eyndoven).
Literatuur
‘De vesting Eindhoven’ door J.S. van Wieringen, in: Atlas van historische vestingwerken in Nederland : Noord-Brabant. – Utrecht : Stichting Menno van Coehoorn, 1996, p. 200-201
ISBN 90-6011-816-2
De beeldenstorm in Eindhoven / J.G.C. Venner. In: Noordbrabants Historisch Jaarboek: vol. 2 (1985), pag. 181-198
Kohieren van de honderdste penning van Eindhoven, Woensel en Son, 1569-1571 / door H.G.M. Hutten en J.Th.M. Melssen. – Eindhoven : Redactie van de Bijdragen tot de geschiedenis van Kempen- en Peelland, 1977. – 158 p. : ill. ; 30 cm. – (Bijdragen tot de geschiedenis van Kempen- en Peelland ; 2)
Geschiedenis van Eindhoven : de stad van Kempenland / naar voor het meestendeel onuitgegeven handschriften bewerkt door L.G.A. Houben. – Turnhout : Beersmans-Pleek, 1890. – 2 dl. ; 24 cm. Met reg.
Hedendaagsche Historie, of Tegenwoordige Staat van alle volkeren, XIIde deel, Vervolgende de Beschryving der Vereenigde Nederlanden (…), Amsterdam, bij Isaak Tirion, 1740, 77-78.
Cort verhael vande victorie die den Heere heeft ghelieft den volcke van mijn Heeren den Staten te verleenen, ouer de stadt van Eyndhouen nu den viien. september [1581] lestleden : midtsgaders het innemen van der stadt ende sterckte van S. Gileyn in Henegouwe, oock gheschiet den viien. septembris voorseyt. – T’Hantvverpen : by Anthoni Tilens inden gulden Struys, 1581. – 7 p. ; in-4
Plaatsingscode UB Leiden: PAMFLT 1581: 9
Cort verhael vande victorie die den Heere heeft ghelieft den volcke van mijn Heeren den Staten te verleen¯e, ouer de stadt van Eyndhouen na de seuensten september lestleden : midtsgaders het innemen van der stadt e¯n sterckte v¯a S. Gileyn in Henegouwe, oock gheschiet den seuensten septembris voorseyt. – T’Hantvverpen : by Jan v¯a Ghelen de Jonge …, 1581. – [7] p. ; 20×15 cm
Aanwezig in UB Universiteit van Tilburg