Wilhelm von Nassau (Wilhelm der Reiche)

Willem de Rijke, vader van Willem van Oranje

Dillenburg, 10 april 1487 – Dillenburg, 6 oktober 1559

Biografie

In 1516 volgde Wilhelm zijn vader op als graaf van Nassau-Dillenburg, Siegen, Vianden en Dietz. Hij is tweemaal gehuwd geweest. In 1506 trouwde hij in Koblenz met Walburga van Egmond, die hem twee dochtertjes schonk. Toen zij in 1529 overleed werd ze overeenkomstig de katholieke rite begraven, in aanwezigheid van katholieke kerkvorsten. Op 20 september 1531 ging Wilhelm een tweede huwelijk aan, met Juliana van Stolberg-Wernigerode. Deze schonk hem een groot aantal kinderen, waaraan Wilhelm de bijnaam de Rijke zou hebben te danken. Hun beider oudste zoon, Wilhelm, geboren op 24 april 1533, werd de latere Willem van Oranje.
Gedurende het grootste deel van zijn regering had Wilhelm von Nassau een conflict met zijn buurman, de graaf van Hessen, over het bezit van het graafschap Katzenellnbogen. In het conflict hierom hoopte hij op steun van zijn broer Hendrik III van Nassau , het hoofd van de Nederlandse tak van de familie. Hendrik was een van de adviseurs van Karel V en Wilhelm hoopte op diens ondersteuning in de strijd om Katzenellnbogen. Nog in 1528 had Karel V zoveel vertrouwen in Wilhelm von Nassau dat hij deze wilde benoemen tot stadhouder van Luxemburg, maar de graaf weigerde. Hij toonde steeds openlijker zijn sympathie voor het lutheranisme en werd in 1535 lid van de Schmalkaldische bond, het verbond van Duitse lutherse vorsten. Toen in 1544 zijn zoon Willem de vele bezittingen van de Nederlandse tak van de familie erfde, moest Wilhelm von Nassau er dan ook mee akkoord gaan dat zijn zoon verder aan het hof van Brussel zou worden opgevoed.

Anton van der Lem

Literatuur

A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden : niet opgenomen

Allgemeine Deutsche Biographie 43 (Leipzig, 1898) 129-131 (Kolb)

Neue Deutsche Biographie : niet opgenomen

Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek : niet opgenomen

Dek, Genealogie van het vorstenhuis Nassau , 72

Van Ditzhuyzen, Oranje-Nassau : een biografisch woordenboek , 228-229

Der Wetterauer Grafenverein : Organisation und Politik einer Reichskorporation zwischen Reformation und Westfälischem Frieden / von Georg Schmidt. – Marburg : Elwert, 1989. – IX, 661 p. : ill. ; 24 cm. – (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Hessen ; 52). Bew. Habilitationsschrift Tübingen, 1989. – Met lit.opg. en reg. ISBN 3-7708-0928-9

Wilhelm von Nassau, 1559-1959 / door J.C. Lissenberg en M.C. Hörter. – [‘s-Gravenzande] : Nederlandse Historische Vereniging, [1959]. – [36] p., [8] p. pl. : ill., portr., tab. ; 22×33 cm. Omslagtitel: Wilhelm von Nassau. – Uitgeg. door de Nederl. Historische Vereniging ter gelegenheid v.d. 400e sterfdag van Willem de Rijke.

Schloss und Stadt Dillenburg : ein Gang durch ihre Geschichte in Mittelalter und Neuzeit / E. Becker ; Geleitwort von Karl Fick. – Dillenburg : Magistrat der Stadt Dillenburg, [1950]. – XVI, 182 p., [18] p. pl. : ill., facs., plgr., portr. ; 26 cm. Hrsg. zur Gedenkfeier aus Anlass der Verleihung der Stadtrechte am 20. September 1344. – Met lit. opg. en bijvoegsels.

De geloofsovertuiging van Willem den Rijke / T.S. Jansma. – Den Haag : Nijhoff, [1938]. – 9 p. ; 25 cm
Overdr.uit: Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, 7de reeks, dl.9, afl. 1/2, p. 85-93. – Lit.opg.