Mis is et, mis hiet et, mis sil et wol blieuwe

Fries. Vertaling: Mis is het, mis heet het, mis zal het wel blijven.

Deze uitspraak wordt toegeschreven aan Gellius Schotanus (ca. 1550-1625), Fries predikant. Schotanus was aanvankelijk rooms-katholiek priester in de hoofdkerk Oldehove te Leeuwarden. Twijfelend aan de zin van de katholieke eucharistie-viering, de heilige mis, zou hij deze woorden tijdens het opdragen van de mis hebben uitgeroepen. Schotanus werd een aanhanger van de reformatie, ging in ballingschap en keerde als gereformeerd predikant in Friesland terug.

Spelen met de dubbele betekenis van het woord `mis’ om de katholieke eredienst te bespotten, was in de zestiende en zeventiende eeuw heel gewoon. Ook Constantijn Huygens deed eraan mee, bijvoorbeeld in de regels geschreven voor de katholieke Maria Tesselschade Roemer Visscher:

Voort, Tessel, uit de Mis en uyt het Mis-verstand
Ik weet een beter weg naar het beloofde Land

Literatuur

W. Bergsma, Tussen Gideonsbende en publieke kerk. Een studie over het gereformeerd protestantisme in Friesland , 1580-1650 (Hilversum, 1999) 44

A.J. Schotanus, `Gellius Schotanus, priester-predikant-dokter ca. 1550-1625′, Gens Schotana 2, 65-70