Théodore Jean Baptiste Joseph Juste Brussel 11 januari 1818- Sint-Gillis (Brussel) 10 augustus 1888 Juste was een Belgisch historicus en museumconservator die zich veel bezig hield met de contemporaine geschiedenis van zijn eigen land, net name de revolutie van 1830 en de nasleep ervan. Veel van belangrijkste acteurs kende hij persoonlijk. Juste was een veelschrijver die zich op een groot publiek richtte. Een van zijn eerste werken was een succesvolle Histoire de Belgique (1840). Juste had ook voor eerdere omwentelingen aandacht, zo ook voor die in de zestiende eeuw. Zijn voornaamste publicatie hierover was Histoire de la Révolution des Pays-Bas sous Philippe II uit 1855. Verder schreef hij onder andere werken over de Staten-Generaal en Willem de Zwijger. Jo Tollebeek meldt dat Juste een autodidact was die geen archiefonderzoek deed en wiens interpretaties vaak erg oppervlakkig bleven. Volgens Tollebeek plagieerde Juste liever zichzelf en anderen. Justes werk illustreert de Belgische pogingen na 1830 om aan te tonen dat de nieuwe staat geen kunstmatige constructie was, maar de manifestatie van een nationaal sentiment met wortels in een ver verleden. Erik Swart
‘Proscription et assassinat de Guillaume le Taciturne’, Revue nationale de Belgique VII (1842) 78-102.
‘Le siège d’Ostende (1601-1604)’, Revue nationale de Belgique XVII (1847) 250-267.
Les Pays-Bas sous Charles-Quint. Vie de Marie de Hongrie, tirée des Papier d’État. Introduction à l’histoire des Pays-Bas sous Philippe II (Brussel 1855).
Vie de Marnix de Ste-Aldegonde (1538-1598) (Brussel en Parijs 1855).
‘Essai sur les projets de partage des Pays-Bas en 1566 et en 1571’ , in: Bulletin de l’Académie royale des Sciences et des Belles-Lettres de Bruxelles (1856).
‘Les Valois et les Nassau (1572-1574)’ , in: Bulletin de l’Académie royale des Sciences et des Belles-Lettres de Bruxelles (1857).
Christine de Lalaing, princesse d’Epinoy (Brussel 1861).
Le comte d’Egmont et le comte de Hornes (Brussel en Leipzig 1862).
Histoire des Etats généraux des Pays-Bas (1465-1790) (Brussel en Parijs 1864).
‘Un Malcontent. Guillaume de Hornes, seigneurs de Hèze’ , in: Bulletin de l’Académie royale des Sciences et des Belles-Lettres de Bruxelles (1865).
Guillaume le Taciturne ( Brussel 1873).
La pacification de Gand et le sac d’Anvers (Brussel 1876).
Literatuur
P. Henrard, ‘ Notice sur Théodore Juste ‘ , in: Annuaire de l’Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique 56 (1890) 311-354.
Jo Tollebeek, ‘ Juste, Théodore ‘ , in: Nouvelle Biographie Nationale , 8 (2005) 202-204.