Aalst kreunde onder de Tachtigjarige Oorlog. Niet alleen verbleven er heel wat soldaten in de stad, men leefde ook voortdurend met de angst dat ze aan het muiten zouden slaan. Dit gebeurde bijvoorbeeld in juli 1576. Toen bezetten ruim duizend Spaanse soldaten de stad Aalst. Ze hadden al 22 maanden geen soldij meer ontvangen en trachtten die op deze manier te incasseren. Met geweld drongen de muitende soldaten de stad binnen en namen de burgemeester en enkele andere notabelen gevangen. Ze vroegen vijfduizend pond buskruit en evenveel lood. Aan deze eisen werd niet voldaan, waarop de muiters al het vee in de omgeving van de stad meenamen. Ook de paters van de abdij van Affligem werden op de pijnbank gelegd opdat ze zouden zeggen waar de waardevolle zaken verborgen waren. De prior en onderprior werden meegenomen als gevangenen en pas vrijgelaten na het betalen van een aanzienlijke geldsom. Daarenboven werden talloze kerken geplunderd; in gans het Land van Aalst brandden 54 kerken geheel of gedeeltelijk af. Dit was ongeveer één derde van het totale aantal. Pas begin november trok de troep muitende Spanjaarden uit Aalst weg, weliswaar met nog acht voorname gevangenen, onder wie de deken van de Sint-Martinuskerk en een griffier. De muiterij had aan de stad zeker 180.000 gulden gekost; slechts een deel hiervan kreeg men terug van de vorst. Kort na het vertrek van de muiters besliste de stad om verstevigingswerken aan de wallen door te voeren en ze volledig te moderniseren. Zo werd in 1578 de middeleeuwse ringmuur versterkt met een aarden wal en er werden verschillende terrassen gebouwd voor de opstelling van kanonnen. Ondertussen was de Tachtigjarige Oorlog immers in alle hevigheid losgebroken en men paste de ringmuren ook aan de normen van de tijd aan door bijvooorbeeld vooruitspringende muurtorens aan te leggen. De bastions dienden voornamelijk om de stadspoorten te beschermen.
Uit: Waar is de tijd : 1000 jaar Aalst
14 De stad belegerd, pp. 325-326
Naslagwerken
1545-1575: Stedenatlas Jacob van Deventer : 245 stadsplattegronden uit 1545-1575 – schakels tussen verleden en heden / Reinout Rutte en Bram van Nieuwenhuyze ; cartografie Yvonne van Mil. – Bussum : THOTH ; Tielt : Lannoo, 2018: p. 190-191.
1612: Beschryvinghe van alle de Neder-landen door Ludovico Guicciardini, vermeerderde uitgave, p. 116, 127, 327-328.
Literatuur
Waar is de tijd : 1000 jaar Aalst / [red.: Lieve Arnouts … et al.]. – Zwolle : Waanders, 2004-2006. – 438 p. : ill., foto’s. ; 32 cm. Uitg. in samenw. met de stad Aalst. ISBN 90-400-1672-0 (compleet, 18 afl. in 1 bd.)
Igual-Pacheco, M., `Beeldenstormers in Het Land van Aalst’, Tijdschrift van de Geschiedkundige Vereniging Het Land van Aalst 50 (1998), nr. 2, 73-110 en nr. 3, 141-208
500 jaar Sint-Martinuskerk Aalst : catalogus van de tentoonstelling over kerk, kerkschat en patroonheilige in het Stedelijk Museum, oud-hospitaal te Aalst : 8 november tot 14 december 1980 / [samenst. Luc Robijns … et al.]. – Aalst : Dirk Martens Comité, 1980. – 143 p. : ill. ; 20×20 cm. Met lit. opg.
Plaatsingscode UB Leiden: 1766 G 37
Het Geuzenboek / [door] Louis Paul Boon. – Amsterdam : De Arbeiderspers [etc.], 1979. – 707 p. ; 22 cm Lit. opg. ISBN 90-295-0305-X
H. Van Nuffel, `Een lied over Andries Baerdeloos, martelaar te Aalst in 1566′, Bulletin van de Vereniging voro de Geschiedenis van het Belgisch protestantisme 6 (1974-1976) 351-355
Bijdragen tot de geschiedenis van het godsdienstig leven en de kerkelijke instellingen in het Land van Aalst tussen 1550 en 1621 : volgens de verslagen van de dekanale bezoeken / J. de Brouwer. – [Gent] : De heemkundige vereniging “het Land van Aalst”, 1961. – 327 p. : krt. ; 24 cm. – (Oostvlaams verbond van de kringen voor geschiedenis. Verhandelingen ; 3). Reg.
Fr. de Cacamp, ‘Vier maanden uit de geschiedenis van Aalst: 1 januari tot 23 april 1582’, in: Tijdschrift van de Geschiedkundige Vereniging Het Land van Aalst, …
Fr. de Cacamp, ‘Dertig maanden uit de geschiedenis van Aalst: juni 1579 – december 1581’, in: Tijdschrift van de Geschiedkundige Vereniging Het Land van Aalst 8 (1956) – 9 (1957) ….
Een mystieke uit het land van Aalst: Joanna Dedemaecker (1600-1631) / door Al. Janssens. – Brussel : Standaard-Boekhandel, 1931. – 56 p. ; 20 cm