Gelegen dicht bij Breda heeft Oosterhout ongetwijfeld de gevolgen gevoeld van de Tachtigjarige Oorlog. Als plattelandsgemeente had het met name te lijden van de rondtrekkende legers rondom Breda, de stad die verscheidene keren is belegerd en ingenomen, dan weer door de Staatsen, dan weer door de Spanjaarden.
Maar ook in ander opzicht heeft Oosterhout een rol gespeeld, en wel in de persoon van Willem van Duvenvoorde (1290-1353). Hij was heer van Oosterhout van 1325 tot 1353 en liet hier op de grens van Holland en Brabant een machtig kasteel bouwen, Huis ten Strijen. Willem is wel een van de grootste financiers en politici in de Nederlanden van de veertiende eeuw genoemd. Hij heeft zijn gebied steeds verder kunnen uitbreiden. Na zijn dood erfde zijn neef Jan van Polanen Breda en omstreken. Door het huwelijk van de erfdochter van de Polanens met Engelbrecht van Nassau in 1403, erfden de Nassaus dit enorme bezit. Men beweerde dat zij van Breda tot Den Haag over eigen grond konden reizen. Willem van Oranje kon zijn strijd dus mede financieren dankzij Willem van Duvenvoorde, heer van Oosterhout. Het kasteel is echter door verwaarlozing bijna helemaal ten gronde gegaan. Alleen een deel van de toren staat nog overeind.
In 1625 brandde de kerk van Oosterhout (Sint Jan de Doper) ten gevolge van oorlogshandelingen, samenhangend met het beleg van Breda, geheel uit.
Jac Blommaart
Literatuur
Ton Kappelhof, ‘Verder leven onder het teken van oorlog 1568-1584’, in: Oosterhout niet van gisteren : de geschiedenis van een vitale en veerkrachtige stad van de oude steentijd tot 2009. Cock Gorisse, Karel Leenders, red., Oosterhout : Signifikant, 2009, hoofdstuk 15.
J.W.A. Verhulst, De geschiedenis van Willem van Duvenvoorde, het Huis ten Strijen, de Slotbosse Toren. – Z.pl.: z.n., [1969].