Brabant en Vlaanderen in nood
Uit: J. van Vloten, Nederlandsche geschiedzangen , II, 1864, 370-373.
Oorspronkelijke bron: Een seker claghen, dwelck Brabant ende Vlaenderen teghen malcanderen doen , enz. In: Bibliotheca Thysiana, Universiteitsbibliotheek Leiden.
Godt gheve u goeden dach, Vlaenderen gebuere,
Hoe siet ghy so schamelijc, oft zydy sieck?
Och! zijt ghy met my oock in groot ghetreure,
En sijt met een sieckte ghequelt ghelijck als ick?
Wel Brabant, waerdoor zijt ghy doch in onschick,
Oft sijn onse voncken oock in u landt ghevloghen?
Ja sy sekere, en vliegender noch al even dick,
En verbranden al mijn welvaren, dats ongeloghen,
Hoe maeckt ghy ‘t al Vlaenderen, condy t’huys noch houwen?
Ja, qualijck genoech, daervan moet ic mijnen noot u claghen,
Mijn ondersaten zijn al in treuren, mans en vrouwen,
So jammerlijck sijn wy alle in groot benouwen,
Soo worden wy dagelijcx in den buydel gheslaghen,
En al te vergeefs; is dat niet een jammer-sake? –
Och, sal den tijdt niet eens weer comen daer ick nae hake!
Jae, Vlaenderen, ick en soudt u in drye dagen niet al
[verhalen,
Het welcke my al te claghen staet,
tIs al: daer moet geldt sijn, wy moeten de muyteneerders
[betalen,
Den Hollander weêr voor die of die stadt zijn leger slaet.
Daer moet ghelt wesen, dat is verloren;
Heb ickt oft niet, dan moet ick schaffen raet,
Sijn die muyteneerders wech, daer werter weer ander gheboren.
So varen wy in Vlaenderen ooc met dat Oostende,
tIs een landschap weerdt dat verquist is daer vooren.
En heeft alreede anderhalf jaer gheduert,
En blijft al even nae, hoe sou ick vreucht oorboren,
tIs niet dan schade en achterdeel, dat mijn lant besuert,
tWordt al bedorven, al vernielt, al gheschendt,
Wy moghen ghedencken datter nu krijch wert gevuert,
tBelegh voor Oostende wijdt ick meest Brugh en Ghent,
Die hebben Albertus langhe te halse ghereden,
Sy saghen nu selve geern daer van een endt,
Maer ‘t schijnt wy moetender meer gelt aen besteden,
En ons noch al gelaten al waren wy wel te vreden,
Oft Albert en d’Infante houden heur malcontent.
Ja, Vlaenderen, dats al deselfde siecte die my deert,
Want de groote slappicheyt, die ick voor oogen sien,
Die leyt my int herte wel bloedich en sweert,
Dat wy ons niet als krijchlieden en biên;
Waer dattet oock sy den Geus gaeter mede voort:
dAdmirant sachmen voor de Graef met veel duysenden vliên,
Van schandelijcker stuck en is noyt veel gehoort,
Soo sterck te sijn, en gaen te loopen, fij!
Noyt en was ick in eenighe sake soo seere ghestoort;
En by Maestricht werdt immer gheslaghen onse ruyterij,
tOngheluck is ons altoos nae bij.
Dat meuchdy wel segghen, want dat is waer,
Soo wast met ons Spaensche galeyen ghestelt,
Die de Geusen te niet brachten allegaer;
Sy brachten ons uyt Spangiën veel gheschut en gheldt,
tEn wilt met ons niet zijn te water oft te veldt,
Wy visschen altijdt achter ‘t net,
En ‘t schijnt, wy hebben nog soo grooten gheweldt,
Den Geus en paster niet op, hy weet wel bet
In plaets van floreeren gaetmen ons raseeren.
tIs waer den Geus blijft te velde baes,
Men laet hem alsins den poot in steken,
By ons is poffen en blasen met groot gheraes,
Die om haer betaling muyteneeren en zijn niet dwaes,
Sy maken dat mijn lantliên schier broot ontbreken;
Men dreychtse, met placcaten, te hanghen oft doodt te steken,
Maer sy gaen noch al vast haer ganghen,
Veel isser daer die in noot ontweken,
Die sy het gheldt afdreyghen en pranghen;
De placcaten luyden wel datmense sou vangen en hanghen,
Maer wy kloppen al voor eens doofmans deure,
Waerse comen, sy en hoevender niet na te verlangen,
Wat sy begheeren, sy nemen slechts haren keure,
Ist dan wonder dat ick ben in ghetreure? –
Ja ghebuer, so lang wy de Spangiaerts niet ontslagen en zijn,
En salt met ons niet gaen soot sou,
Want dat sijn de ghene die ons plagende zijn,
Sy maken dat wy alle claghende zijn;
Sy sijn haer selven meer dan ‘t lant getrouw,
Sy schenden veel maechdekens en menighe vrouw,
Sy maken dat ‘t lant overal kael wordt,
En onsen kerf in Hollandt stael wordt.
[br.] Ja, ja, wy moghen klappen dat wy willen,
Sy doen ons vast blasen al in de bussen,
De Geuse-ruyters by Lutzenborgh oock den harinck villen,
Sy sullen daer wat incrijgen eer dat mense sal stillen,
Den brandt int lant en connen wy niet blusschen,
Seg ick te veele, men doet my sussen.
Hoe meughen sijt in Hollandt al maken, gaget daer al wel?
Sy nemen haren oogst wel waer altijdt,
Ick meyn inde saken van oorlogh-spel,
Sy hebben graef Mauritz, noch een jongh ghesel,
Die neemt de saeck ter herten, breet en wijt,
Soo dat hy landen steden bevrijt,
En waer dat hy voorcomt, dat sietmen hem winnen,
Siet eens hoe ons volck haren tijt verslijt,
tSchijnt sy souden den duyvel opt kussen binden als sy
[beginnen,
Maer sy houden haer meest al inde schelpen binnen,
Oft sy comen erghens daer slaghen vallen,
En vast betalen wy al de ballen.
Van dese siecte en sullen wy niet haest ghenesen,
Dat is mijn sorghe al nacht en dach,
Het schijnt ten mach nu niet anders wesen,
Altoos leyt my int hooft den Vlaemschen slach,
Omdat die eerst victorie riep, daer na onder lach.
Ho, ho, wildy daer af noch verhalen,
Vande Turnhoutse heyde soud’ic ooc wel wat seggen,
Hoese daer suer bier droncken uyt bitter schalen,
Daer bleeffer wel twee duysent oock in ghetale,
Die Mauritz en Hollach gingen slapen legghen.
Hoe ick meer hoor, hoe ick my meer bedroeve,
Ick wou dat de Heer eens neêrwaerts saghe,
En dat hy my gave wat ick behoeve,
Oft dat den dach quam, datmen my begroeve,
Of dat hy van ons wechnam dese ellendige plaghen,
Die ick ende mijn volck lyde en draghe.
De Heer der heerscharen will’ geven uwen wensch,
Daer toe soo dient hy wel ghebeden:
Wy hebbent wel verdient, o Heere! ick bekens,
Wy hebben gesondicht, o ellendighe mensch,
Daerom worden wy soo met straffen bestreden;
Och! laet ons doen als die van Ninive deden,
So sal ons de Heere dan wel ghenadich zijn,
En onse ghebeden oock niet versmadich zijn.