René de Chalon, prins van Oranje, graaf van Nassau, Nederlands edelman en veldheer, raadslid van Karel V, stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland.
Breda, 5 februari 1519 – St. Dizier (Champagne), 18 juli 1544
Biografie
René van Nassau was de zoon van Hendrik III van Nassau en diens tweede vrouw Claudia van Chalon (Claude de Chalon) (1498-1521). Toen in 1530 haar broer, Philibert de Chalon, prins van Oranje, overleed, liet deze zijn titels en bezittingen na aan zijn neef René, die daarmee als eerste de titels van Oranje en Nassau verenigde. Zijn oom had echter als voorwaarde gesteld dat hij de naam Chalon vóór die van Orange zou voeren, zodat hij voortaan bekend stond als René de Chalon. Hij begon zijn publieke loopbaan in de militaire actie van Karel V tegen Frankrijk in 1537 onder leiding van Maximilaan van Egmont, graaf van Buren. Na de dood van zijn vader in 1538 werd de twintigjarige René van Nassau aangesteld tot lid in de Raad van State met recht van toegang na speciaal oproepingsbevel. In 1540 trad hij in het huwelijk met Anna, dochter van Antoon van Lotharingen. Op het kapittel van oktober 1540 te Brussel werd hij tot Vliesridder gekozen. Op 16 december van ditzelfde jaar werd hij door Karel als gewoon lid in de Raad van State bevestigd. Hij verkreeg toegang tot die instelling wanneer hij zich bij de landvoogdes of aan het Hof bevond. Op het einde van 1541 volgde eveneens zijn benoeming tot stadhouder over Holland, Zeeland, West-Friesland en Utrecht.
In 1542 werd de nog zeer jonge stadhouder verrast door de inval van de Gelderse veldheer Maarten van Rossem in Brabant, waardoor ook zijn gewesten bedreigd werden. In 1543 werd hij niettemin belast met het stadhouderschap over het toen door Karel V overwonnen Gelderland. Voor al zijn stadhouderfuncties genoot René van Nassau 6000 pond per jaar. In juni 1544 nam hij deel aan de inval van Karel V in Champagne. Gekwetst door een kanonskogel aan de schouder bij het beleg van Saint-Dizier, stierf hij op 15 juli 1544. Hij liet zijn neef Willem van Nassau zijn goederen en titels na omdat hij zelf geen wettige nakomelingen had.
Michel Baelde
Literatuur
A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden III (Haarlem, 1852) 309-311 (s.v. Chalon, René de)
Biographie Nationale de Belgique XIX (Bruxelles, 1907) 89-93 (Emile de Borchgrave) (René de Nassau, prince d’Orange0
Nationaal Biografisch Woordenboek : niet opgenomen.
Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek I (Leiden, 1911) 1434-1435 (P.J. Blok) (s.v. René de Chalon)
Baelde, Collaterale raden , 288-289
Dek, Genealogie van het vorstenhuis Nassau , 71
R.E. van Ditzhuyzen, Oranje-Nassau: een biografisch woordenboek (Haarlem, 1992) 211-213
Drie baronnen van Breda: Hendrik III van Nassau René van Châlon, Prins van Oranje, Graaf van Nassau Willem III, Prins van Oranje, Graaf van Nassau / H.J. Wolf. In: Ons leger : algemeen orgaan voor weermachtsbelangen : officieel orgaan van de Koninklijke Nederlandsche Vereeniging “Ons Leger”, ISSN 0030-2724: vol. 41 (1957), afl. 7, pag. 17-19; afl. 8, pag. 6-8; afl. 9, pag. 25- 28.
Titels van het Huis van Oranje-Nassau, waartoe behooren bevestigde en vermoedelijke rechten en pretenties (afkomstig uit de Huizen Oranje, Baux en Châlon), welke in 1544 – het jaar waarin Willem I, Graaf van Nassau, universeel erfgenaam werd van zijn neef René, Graaf van Nassau-Châlon, Prins van Orange – op het Huis van Oranje-Nassau zijn overgegaan / W. Keuchenius. – ‘s-Gravenhage, 1956-1957. – 2 dl. ; in-4
René van Chalon. – Breda : [s.n.], 1951. – 20 p. : ill. ; .. cm. 1951, dl. 4, blz. 75-94. – Overdr. uit: Jaarboek van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Stad en Land van Breda ‘De Oranjeboom’.
René de Chalon et le Mausolée du Coeur : essai historique sur le “Squelette”, chef-d’oeuvre de Ligier Richier / Lucien Braye. – Bar-le-Duc : Contant-Laguerre, 1924. – 37 p., [4] bl. pl. : ill. ; 26 cm
Met lit. opg.
De sterfdag en het testament van René de Chalon, prins van Oranje / H. van Alfen. – ‘s-Gravenhage : Nijhoff, 19XX. – 16 p. ; 25 cm
Overdr. uit: Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, pp. 185-200.
Testamenten en codicille van de … princen van Orangen, Philibert van Chalon, en René van Chalon, gemaakt, en door haar overlijden bekrachtigt, waar in ten vollen haar uytterste willen uytgedrukt zyn. – In ‘s Gravenhage : gedrukt by Gerrit Rammazeyn … En zyn ook te bekomen by Meyndert Uytwerf …, 1702. – [16] p. ; in-4. – *-2* 4
Knuttel 14728. – V.d. Wulp 7276.