Belle/Bailleul, ? – ?, 12 maart 1572
Joost van Courteville (ook geschreven: Courtewille) werd geboren in het eerste kwart van de zestiende eeuw in Belle als zoon van Pieter van Courteville en Jeanne van Correnhuyse. Hij werd in november 1555 benoemd tot adjunct-secretaris in de Raad van State van de Nederlanden. In 1556 werd hij secretaris in de Raad van State en de Geheime Raad ‘suyvant la personne du roy’ (de persoon van de koning volgende). Aldus volgde hij Filips II in 1559 naar Spanje. In de daarop volgende jaren stond hij vanuit Spanje in correspondentie met landvoogdes Margaretha van Parma en met zijn vriend Viglius, die hij op de hoogte hield van alle ontwikkelingen. In 1561 werd hij tot griffier van de Orde van het Gulden Vlies aangesteld. In 1567 kwam hij terug naar de Nederlanden als secretaris van de nieuwe landvoogd Alva, voor wie hij de Franstalige correspondentie voerde. Ongevraagd leverde hij een memorandum in, waarin hij pleitte voor een verzoenende aanpak van de problemen in de Nederlanden: Moyens par où semble que Sa Majesté pourroit mieulx regaigner le coeur des vassaux et subjetz de par deçà, vray remède à l’établissemnt des affaires (Middelen waarmee Zijne Majesteit waarschijnlijk beter het hart zal kunnen herwinnen van zijn vazallen en onderdanen in deze landen tot regeleing van de zaken). Bovendien had Courteville de moed om de hertog de heffing van de Tiende Penning te ontraden en genoegen te nemen met een bedrag ineens.
Michel Baelde / Anton van der Lem
Archieven
Brussel, Algemeen Rijksarchief: correspondentie met Margaretha van Parma en Viglius. Bevindt zich hier ook het memorandum?
Literatuur
A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden III (Haarlem, 1852) 792-793 (sterfdatum: 19 mei 1572)
Biographie Nationale de Belgique IV (Bruxelles, 1873) 427-429 (Ch. Piot) (sterfdatum: 12 mei 1572) (deze tekst lijkt me zo goed, dat deze eigenlijk het best integraal in de site aangeboden zou kunnen worden)
Nationaal Biografisch Woordenboek : niet opgenomen.
Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek : niet opgenomen
Baelde, Collaterale raden , p. 249 (met verdere verwijzingen) (sterfdatum: 12 maart 1572)