Spaans generaal dienend in de Nederlanden en Portugal
Avila, 1523 – ?, mei 1583
Zoals zijn naam al zegt kwam deze Spaanse militair uit Avila. Omdat het Spaans de combinatie van apostrof en beginletter niet kent, heet hij in het Spaans Sancho Dávila, terwijl hij in andere talen als het Nederlands, Frans en Engels meestal als Sancho d’Avila wordt geschreven. Hij behoorde tot de militaire officieren over wie Brantôme met onderscheiding schreef. Hij begon zijn carrière in het leger van Karel V en was een van de helden in de slag bij Mühlberg tegen de Duitse protestanten. Als kapitein van de lijfwacht van de hertog van Alva was Sancho Dávila de man die op 9 september 1568 de graaf van Egmond arresteerde. Hij had een groot aandeel in de krijgsgebeurtenissen tussen 1568 en 1577. Zo wist hij in 1572 het door de rebellen belegerde Middelburg te ontzetten. Hij was het die op 14 april 1574 het leger van Lodewijk en Hendrik van Nassau op de Mookerheide versloeg. Hoewel numeriek in de meerderheid konden de troepen van de Nassaus niet op tegen de ervaring van de mannen van Dávila en het inzicht van hun veldheer. Dávila was ook aanwezig bij de Spaanse Furie te Antwerpen, waar hij zijn mannen vergeefs van hun wandaden probeerde af te houden. In 1577 was hij genoodzaakt met de Spaanse troepen het land te verlaten, maar later keerde hij met Alexander Farnese, prins van Parma terug. Vervolgens nam Dávila deel aan de expeditie tegen Portugal in 1580. Hij stierf in Portugal aan een opgelopen wond die niet helen wilde; door zijn zoon Fernando werden zijn stoffelijke resten bijgezet in de grote kapel van de kerk van St. Jan de Doper in Avila.
Anton van der Lem
Literatuur
A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden I (Haarlem, 1852) 439-441 (s.v. d’Avila) (stelt ten onrechte dat Dávila voor Maastricht gesneuveld is).
Biographie Nationale de Belgique : niet opgenomen
Enciclopedia Universal VI (Madrid: Espasa-Calpe 1909/1980)1297
Nationaal Biografisch Woordenboek : niet opgenomen
Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek : niet opgenomen
El castellano de Flandes : el hombre que mantuvo en pie el imperio de Felipe II / Enrique Martínez Ruiz. – Madrid : Ediciones Martínez Roca, 2007. – 634 p
ISBN 978-84-270-3325-2. Nota bene: een vie romancée zoals er veel in Spanje vandaag de dag verschijnen.
“Brabant in het verweer” : loyale oppositie tegen Spanje’s bewind in de Nederlanden van Alva tot Farnese : 1567-1578 / door Gustaaf Janssens. – Kortrijk-Heule : UGA, 1989. – 442 p. : ill. ; 24 cm. – (Standen en landen ; 89). Lit.opg.: p.[31]-96. – Met genealogische tab. ISBN 90-6768-151-2
Alba : a biography of Fernando Alvarez de Toledo, third duke of Alba, 1507-1582 / William S. Maltby. – Berkeley [etc.] : University of California Press, 1983. – xvii , 377 p., [8] p. pl. : ill., krt., portr. ; 24 cm. Met index. ISBN 0-520-04694-3
E. Martínez Ruiz, ‘Sancho Dávila y la anexión de Portugal (1580)’, Chronica nova 2 (1969), 5-35.
Vida del General Espanol D. Sancho Davila Y Daza, conocido en el siglo XVI con el nombre de el Rayo de la guerra / por el marqués de Miraflores. – Madrid : D.F. Sanchez, 1857. – 297 p. : ill. ; 29 cm
Plaatsingscode UB Leiden: 1009 A 9
Navarette, Documentos relativos a Sancho de Avila, 2 delen (Madrid 1857-1858). Colección de Documentos Inéditos XXX en XXXI.
Discovrs de la victoire qu’il a pleu à Dieu donner au Roy Catholique par le bon conseil et vertueuse conduite de Don Sancho d’Auila, capitaine de la citadelle d’Anuers à l’encontre du Comte Ludouic frère du Prince d’Orenge, le Mercredy 14 iour d’Auril 1574 : extraict d’vne lettre enuoyée par vn Gentil-homme Flamand. – Lyon : Benoist Rigaud, 1574. – 16 p. ; 8 °. Avec permission. Knuttel 221a.
Vera relatione della rotta, che e Stata data in Fiandra al conte Lodouico di Nansao, con molti altri signorei che lo seguiuano nel giorno 14. d’Aprile 1574 : Con il numero de Prigioni, e della Gente Morta, e sbarattata, et altri particolari notabili. – Stampata in Milano, et Restampata in Bologna per Alessandro Benaccio, 1574. – 8 p. ; in-4
Beschrijving van de Slag op de Mookerheide. – Knuttel 221.