Albona (Istrië), 3 maart 1520 – Frankfurt am Main, 11 maart 1575
Matthias Flacius Illyricus was een Luthers theoloog die het grootste deel van zijn leven verschillende aanstellingen had in het Duitse Rijk. Hij publiceerde tal van theologische werken en strijdschriften. Een van zijn belangrijkste boeken was zijn Catalogus testium veritatis (Overzicht van getuigen der waarheid), een eerste poging om alle oppositionele stromingen uit de geschiedenis van het christendom in samenhang te behandelen. In oktober 1566 werd hij door de lutherse gemeente van Antwerpen aangetrokken, vermoedelijk met medeweten van prins Willem van Oranje. De gemeente en de prins wilden zijn bemiddeling om de calvinistische partij in de Nederlanden tot de Augsburgse Confessie over te halen. Flacius Illyricus wenste echter uitsluitend vast te houden aan zijn eigen lutherse interpretatie, wat gevoegd bij zijn polemische natuur een toenadering tot de calvinisten onrealistisch maakte. Toen in januari 1567 de regeringstroepen successen boekten in de strijd tegen de calvinisten, werd de grond ook Flacius Illyricus te heet onder de voeten en keerde hij naar Duitsland terug, evenals andere lutherse predikanten die voor hetzelfde doel gecontracteerd waren, als Hermann Hamelmann , en Cyriacus Spangenbergius .
Anton van der Lem
Literatuur
Allgemeine Deutsche Biographie 7 (Leipzig, 1878) 88-101 (Preger): over Antwerpen: 98.
Neue Deutsche Biographie 5 (Berlijn, 1961) 220-222 (Günter Moldaenke)
Wilhelm von Oranien und der Niederländische Aufstand / von Felix Rachfahl. – Haag : Nijhoff, 1906-1924. – 3 dl. : ill. ; 24 cm. II, 847, 857.
Robert Fruin, Het voorspel van den Tachtigjarigen Oorlog, in: Verspreide Geschriften I (‘s-Gravenhage, 1900) p. 433-434