Hessels, Jacob

Nederlands rechtsgeleerde, lid van de Raad van Beroerten

?, ? – Gent, 4 oktober 1578

Biografie

Jacob Hessels was een jurist die zich berucht zou maken als lid van de Raad van Beroerten. Gezien zijn positie als procureur-generaal voor zijn lidmaatschap van de Raad van Beroerten, moet hij ergens rechten hebben gestudeerd. Hij trouwde met Jetze Hoytema, een nichtje van Viglius van Aytta. Zijn harde verhoorpraktijken en extreme geweld maakten hem berucht en gevreesd en dus bij uitstek iemand die van pas kwam in Alva’s bijzondere rechtbank de Raad van Beroerten. Of hij inderdaad telkens “ad patibulum, ad patibulum”, d.w.z. naar de galg, naar de galg heeft geroepen, telkens als men hem tijdens de rechtszittingen wakker maakte, zal wel tot de sprookjes van de geschiedschrijving behoren. Het fanatisme waarmee hij mensen opspoorde en vervolgde leverde hem een slechte reputatie op. In een zitting van de Raad van State van 29 januari 1574 werd bij wijze van verzoeningsmaatregel de Raad van Beroerten opgeheven. Ruim een half jaar later vinden we hem terug als lid van de Raad van Vlaanderen in Gent. Ook daar kenmerkte hij zich door haat en nijd jegens het nieuwe geloof. De calvinistische drijvers in Gent grepen naar de macht enkele dagen nadat de koningsgezinde en katholieke hertog van Aarschot als gouverneur van Vlaanderen was geïnstalleerd. Onder leiding van Ryhove en Hembyze namen zijn op 28 oktober het paleis van de stadhouder in. Behalve de stadhouder behoorde ook Jacob Hessels tot de arrestanten. Op 14 november liet men Aarschot weer vrij, maar de andere gevangenen werden naar de gevangenis van Gent overgebracht, waar ze bijna een jaar bleven. Op 4 oktober 1578 werd hij aan de galg opgehangen, waarbij men de haatgevoelens opzweepte door het aandeel te memoreren dat Hessels had gehad in de terechtstelling van Egmond en Horne.

Anton van der Lem

Biografie

A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden VIII, eerste stuk (Haarlem, z.j.) 715

Biographie Nationale de Belgique I (Bruxelles, 1866) 322-327 (Alf. Journez)

Nationaal Biografisch Woordenboek : niet opgenomen.

Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek : niet opgenomen