Bisschop van Gent
Hulst, 1510 – Gent, 11 april 1576
Biografie
Cornelius Jansen was geboren in Hulst en bezocht de Latijnse school in Gent. Sedert 1527 studeerde hij theologie in Leuven, maar het jaar van zijn priesterwijding is onbekend. Na zijn studie onderwees hij een aantal jaren theologie aan de abdij van Tongerlo , waar hij ook de tijd had voor het schrijven van enkele godgeleerde werken. Daarna was hij actief als pastoor te Hulst en te Kortrijk. In 1561 zag hij zich benoemd als hoogleraar theologie te Leuven, waar hij een jaar later ook in de theologie promoveerde. In 1563 zond de landvoogdes hem met enkele andere godgeleerden en bisschoppen naar het Concilie van Trente, waar zij de laatste sessies bijwoonden (juni – december). In 1565 had hij met de bisschoppen Rythovius , Haméricourt en enkele andere god- en rechtsgeleerden, zitting in de commissie die de regering moest adviseren inzake de kettervervolging. Hun aanbeveling om in enkele gevallen tot minder zware straffen over te gaan, werd door de koning niet overgenomen. Vervolgens benoemde de koning Jansenius tot eerste bisschop van Gent, wat deze pas na lang aarzelen aannam: de moeilijkheden een nieuw bisdom op te richten in zulke tijden van sociale en religieuze onrust, trok hem niet aan. Op 6 juli 1565 bevestigde de paus zijn benoeming als bisschop van Gent.
Anton van der Lem
[wordt vervolgd]
N.B. Deze Cornelius Jansenius dient niet verward te worden met de gelijknamige bisschop van Ieper, wiens denkbeelden tot zoveel strijd in de kerk hebben gevoerd (de jansenisten).
Literatuur
A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden IX (Haarlem, 1860) 99-100
Biographie Nationale de Belgique X (Bruxelles, 1888-1889) 103-105 (Alphonse Le Roy)
Nationaal Biografisch Woordenboek : niet opgenomen
Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek VII (Leiden, 1927) 655-665 (J. Fruytier)
Nouvelle Biographie Nationale : niet opgenomen
Jansenius de Gand (1510-1576) et l’exégèse des paraboles / par Jean-Pierre Delville. – Louvain-la-Neuve : Université Catholique de Louvain, 2000. – 24 cm. – (Travaux de doctorat en théologie et en droit canonique ; N.S., t. 17, fasc. 1). Extrait de Revue d’histoire ecclésiastique – Tome 92, 1997. – P. 38-69.
De oprichting der nieuwe bisdommen in de Nederlanden onder Filips II, 1559-1570 / M. Dierickx. – Antwerpen : Standaard-Boekhandel ; Utrecht : Het Spectrum, 1950. – 347 p. : ill., krt. ; 25 cm. Oorspr. diss. Rome, Greg. – Lit. opg. – Reg.
Geschiedenis van het katholicisme in Noord-Nederland in de 16e en 17e eeuw / L.J. Rogier. – Amsterdam : Urbi et Orbi, 1945-1947. – 3 dl. : ill. ; 25 cm + losse kaarten Met lit. opg en index